het gedrag van de witte herder door ruut tilstra

[Monique]

Foto van de maand De mooiste foto's wereldwijd Werkhonden Alvinston Classics Boekenmarkt Kunst Genetics Erfelijke aandoeningen Dierenarts Homeopatie MDR1 Gendefect Rasstandaard Geschiedenis Karakter en gedrag Gezondheid Inhoud van het web
Foto: Beth Barcley
U bevind zich hier >> Karakter en gedrag
In de rasstandaard staat omschreven als gebruiksdoel:
Familie- en gebruikshond met uitgesproken liefde voor kinderen,
een oplettende waker, een opgewekte en gemakkelijk lerende werkhond.


------------------------------------------------------------------------------©
tekst: Ruut Tilstra
De Witte Herder is van oudsher een herdershond. Een hond die wordt gebruikt om het vee te hoeden en te bewaken. Om dit werk naar behoren te kunnen uitvoeren moet hij in het bezit zijn van de daarvoor gewenste karakter- eigenschappen. In de Amerikaanse en Canadese rasstandaard staan deze kenmerken als volgt omschreven:

De Witte Herder heeft een opvallende persoonlijkheid; gemarkeerd door zelfvertrouwen, onbevreesd doch zonder vijandigheid. Het is een evenwichtige hond; indien nodig waakzaam en alert. Zijn aangeboren aanleg voor het hoeden van de kudde wordt gecompleteerd met zijn drang om zijn baas en het huis te beschermen. In zijn relatie tot de mens is hij gereserveerd naar vreemden, echter zonder angst. Hij is waardig en willig om te werken in alle omstandigheden. Deze kwaliteiten van zijn algemene verschijning maken de Witte Herder buitengewoon geschikt als hoeder van het vee, huishond, blindengeleidehond of diensthond.’

Tegenwoordig wordt de Witte Herder vooral gebruikt als huishond. Het is een uitermate fijngevoelige en kindvriendelijke familiehond, zacht en aanhankelijk van aard. Hij is onvoorwaardelijk trouw aan het gezin, maar enigszins terughoudend naar vreemden. Het is een temperamentvolle hond, gehoorzaam en in staat zich aan iedere situatie aan te passen. Schuwheid en/of angst behoren niet tot de natuurlijke eigenschappen van deze hond.

De Witte Herder; een werkhond
George Brews sledehonden

De Witte Herder is een werkhond bij uitstek. In de geschiedenis zien we een indrukwekkende rij beroemde honden op ieder terrein. Het leergierige karakter, zijn hoge intelligentie, de grote ‘will to please’ en de absolute trouw aan de geleider, die dit ras van nature heeft meegekregen, met daarnaast het uithoudingsvermogen en de atletische bouw maken van hem een welwillende en grote werker.

Beroemde werkhonden:

De lijst van beroemde honden die hun diensten hebben bewezen in het verleden en het heden is lang. Eigenlijk verdienen ze allemaal een plaats in deze ‘Hall of Fame’, maar dat is niet mogelijk. Wel wil ik een greep doen in de lijst met beroemde honden, die uit alle hoeken van de wereld komen.
Honden in de filmindustrie
De meest bekende filmhond uit de jaren 1958-1960 is Harvey Bindle Offner. Harvey heeft meer dan 184 films en verschillende tv- optredens op zijn naam staan. Ook zijn zoon, de al even beroemde White Shadow Crider van de filmster, fokster en trainer Dorothy Crider, schittert in vele films. ‘Fangs of the Artic’ is slechts één voorbeeld van de 168 films met deze hond.

In de jaren zestig zijn de Witte Herders Happy en Smiley iedere morgen te zien in het fameuze fitnessprogramma van Jack en Elaine La Lanne; ‘Jack’s Show’.

In 1971 wint Pax de Amerikaanse Humane Association’s Performance Animal Star of the Year Award (PATSY) met zijn bijdrage in de serie van een blinde privé-detective, Longstreet genaamd, met James Franciscus in de hoofdrol.

‘White Dog’ (1982) is waarschijnlijk de meest bekende film waarin de Witte Herder een hoofdrol speelt. Diverse honden werden gebruikt om de film tot een goed einde te brengen, maar het is Baron Hans von Criston die door zijn bijdrage aan deze film zijn certificaat ‘Schutzhund’ behaalt.

Marion Lopizzo, Jack Lemmon
en Furrari’s Nikki

Als laatste (2000) mag ‘Getting away with murder’, met Jack Lemmon in de hoofdrol, niet ontbreken. De ster in deze film is Furrari’s Nikki van Marion Loppizo. Nikki is niet alleen een filmster, maar ze heeft ook haar sporen verdiend als aaihond voor geestelijk en lichamelijk gehandicapten en als therapiehond.

Reddingshonden
Van de reddingshonden is Panda de meest beroemde. Geleider Beth Barcley begint haar loopbaan binnen het reddingswerk in de jaren tachtig met Panda voor SAR (Search and Rescue). In 1986 worden ze uitgezonden naar de vreselijke aardbeving in San Salvador en in 1989 naar de aardbeving in Armenië, die duizenden mensen het leven heeft gekost. Panda heeft haar hele leven, elf jaar lang, gewerkt als reddingshond; met recht een ‘fabuleuze’ Witte Herder. Terwijl Panda ouder wordt, traint Beth verschillende honden, waaronder Sirius en Czar (Hoofprint Pancho x Sunlits Seika). Door een blessure gaat Sirius vrij vroeg met pensioen, maar hij zal later therapiehond worden. Czar blinkt uit in het zoeken naar lichamen, maar ook als reddingshond. Hij wordt onder meer ingezet bij de bomaanslag in Oklahama. Op het moment dat ik dit schrijft, september 2001, na de aanslag op het Amerikaanse World Trade Center en het Pentagon - een aanslag die de wereld niet snel zal vergeten en die vele duizenden doden heeft geëist - bevindt Beth zich samen met haar hond Fearghas op de puinhopen van het Pentagon, op zoek naar overlevenden en helaas ook op zoek naar de vele doden om hun lichamen te kunnen bergen.

Ook Bev Davison heeft zich niet onbetuigd gelaten met haar hond Spirit Wind’s Wee Willie. Willie behaalt zijn certificaat voor het Northstar K-9 SAR team.

Zeuss Magical Fantasy heeft een glansrijke carrière gehad als reddingshond samen met zijn geleider Anthony G Yarde (1999) en Hoofprint Fhantom Thor (1996) is de meest fantastische reddingshond bij het (vrijwillige) brandweercorps van Fair Oaks; geleider Blair Miller.



De laatste telg uit deze rij is Juels’s Thief of Hearts; in 2000 gecertificeerd en lid van het Liberty Canine Response Team van New Yersey.

Ook Europa laat van zich horen. Halverwege de jaren tachtig komt het reddingshondenwezen ook in Europa op gang. De eerste Nederlandse Witte Herder die mee mag helpen om het reddingswerkprogramma van de grond te krijgen, is Kimberly met haar geleider Ruut Tilstra. Kimberly heeft een uitermate fijne neus en heeft jaren actief deelgenomen aan het reddingswerk in Nederland. Haar dochter Rebecca of Kimberly’s Pride is nog steeds actief in binnen- en buitenland en heeft al vele acties op haar naam staan.

In Duitsland laat Uriah vom Werntal van zich horen, geleider Marco Höhn.

Oostenrijk en Zwitserland hebben diverse Witte Herders die uitermate goed functioneren als lawinehond. Steeds vaker worden de Witte Herders ingezet bij het opsporen van vermisten.

Blindengeleidehonden


Van alle taken die de Witte Herder met veel verve uitvoert is het werk als blindengeleidehond hem op het lijf geschreven. Met zijn vriendelijke en hulpvaardige aard kwijt hij zich als geen ander van deze taak. Al vanaf de allereerste beginjaren wordt hij daarvoor zeer succesvol opgeleid (zie hoofdstuk Geschiedenis). Hoewel de Witte Herder in de prille jaren na zijn terugkeer in Europa wordt miskend voor wat betreft zijn capaciteiten, is ook hier een kentering in gekomen en steeds meer blindengeleidehonden opleidingscentra maken dankbaar gebruik van dit ras.

Enkele beroemde honden:
Tenderluv's Bear
van de Canine Vision Canada

Tunderluv’s Bear (1984), gecertificeerd blindengeleidehond van Canine Vision Canada. Bear wordt enige tijd gebruikt als voorbeeldhond in het Lions Club Center. Ook drie van zijn nestgenoten hebben dezelfde opleiding met glans doorstaan.



Gealsey van de Groeter Stolp is de eerste gecertificeerde blindengeleidehond in Nederland. Langzaam volgen er meer, waaronder Remarkeble Zara van de Bernissehof, Erny Frans en Inca of Kimbery’s Pride.
Gealsy vd Groeter Stolp

In Duitsland vinden we Hoofprint White Dream (1994). Deze hond is naar Duitsland gekomen om ingezet te worden in de fokkerij, maar door een tandgebrek wordt ze afgekeurd. Haar eigenaar, Claudia Grandy, traint de hond vervolgens als blindengeleidehond.

Nu is de Witte Herder geheel terug in de opleidingscentra en er zijn inmiddels tientallen honden succesvol gecertificeerd.

Hulphonden

Onder hulphonden verstaan we honden die worden opgeleid om lichamelijk gehandicapten te helpen bij het zelfstandig functioneren in de maatschappij. Deze honden bieden hulp bij het aan- en uitkleden, maken deuren open, helpen bij het boodschappen doen en bij een groot aantal andere handelingen waarmee ze de invalide baas helpen. Onder deze noemer kennen we ook de signaalhond voor auditief gehandicapten. Hoewel er verschillende Witte Herders succesvol gecertificeerd en werkzaam zijn als hulphond, is ook gebleken dat de waakzame eigenschap van de hond soms een belemmering kan zijn in het goed functioneren. Het werk en de training op zich kan de Witte Herder erg goed aan, maar de drang tot het bewaken van de invalide baas kan een groot probleem zijn voor de hulpverleners als de invalide in nood komt.



Meer beroemde honden:

Hoofprint Quasar (1988) is het levende bewijs dat de Witte Herder succesvol kan functioneren als hulphond. Getraind in het Special Skill Service Dog Center, helpt hij zijn lichamelijk gehandicapte baasje Peter Zein en hij is zelfs in staat om de rolstoel van Peter te duwen als Peter vermoeid wordt. Peter zelf zegt dat Quasar het verlengde van zijn armen en benen is geweest en dat hij zijn leven niet alleen gemakkelijker maar ook zinvol heeft gemaakt.



Hoofprint A Ok Ouvae is de signaalhond van eigenaar Vincent Valanzuolo, evenals Hoofprint Wyatt (1998). Day’S Suzy Hears All (Debbie Martin) is signaalhond voor Linda, een moeder van drie jonge kinderen. Suzie heeft het leven van Linda meer dan eens gered en zonder Suzie zouden ernstige ongelukken (zoals bij voorbeeld brand) het leven van het gezin verschillende malen in gevaar hebben gebracht.

In Europa zijn er, voor zover mij bekend, nog geen Witte Herder hulphonden gecertificeerd.

Diensthonden
De meningen over het kunnen werken van de Witte Herder als politiehond lopen zeer uiteen. Veel mensen vinden de Witte Herder ongeschikt voor dit werk, omdat hij te zacht van aard zou zijn. Niets is minder waar. Natuurlijk zal een pup in het nest uitgezocht en getest moeten worden op geschiktheid. En natuurlijk wordt niet iedere Witte Herder geschikt bevonden, maar dat is absoluut ook het geval bij alle andere taken van de Witte Herder als werkhond. De Witte Herder is geen felle hond, maar wel uiterst betrouwbaar en ten allen tijde inzetbaar als hij eenmaal is opgeleid. Ook hier zal zijn bewakingsinstinct en zijn grote will to please, zijn werklust en zijn atletische bouw hem tot een goede politiehond, drugshond of douanehond maken.

K-9 (politiekorps) heeft jarenlang gebruikt gemaakt van de Witte Herder als politiehond. Ook voor de grensbewaking tussen Canada en Amerika worden regelmatig, en met succes, Witte Herders ingezet. De meest bekende politiehond is ongetwijfeld Prince (1971-1983). Hij is een London Ontario politiehond en hij is gedurende 11 jaar in actieve dienst. Op zijn naam staan ruim 200 arrestaties en hij werkt tot aan zijn dood op elfjarige leeftijd.

Hoofprint Harley Milizzo (1995) is de getrainde en gecertificeerde drugshond van Sly Acosta van het Buffalo Police Departement.

Niko Beltrano doorzoekt vliegtuigen en andere plaatsen op illegaal vervoer en/of personen.

In Australië kennen we June (1963) en Rip (1974). Beide honden zijn in het bezit geweest van Mr. Gatsby en dienen in de jaren zestig en zeventig als bewakingshond in de RAAF (leger en luchtmacht)

In Nederland wordt de Witte Herder niet of nauwelijks gebruikt of getraind voor dit werk. In Duitsland, Frankrijk en andere Europese landen is het een normale zaak de Witte te trainen als ‘Schutzhund’.

For problems, additions, or corrections to the website, email : webmaster@IWSF.NL
Copyright © International White Shepherd Federation 2007 - R. Tilstra